Türkiye Bilişim Ansiklopedisi'nde Commodore ve Amiga dergileri

Anasayfaya dönüş


2004 yılındayken Müzeyyen Pervan adında birinden bir e-posta almıştım. Müzeyyen Hanım yazısında TBV Bilişim Ansiklopedisi'nde yazmakta olduğu konu hakkında benden yardım istediğini söylüyordu. Bu konu da (elbette) bilgisayar dergilerinden başka bir şey değildi. Müzeyyen Hanım'a elimden geldiğince ülkemizdeki Commodore ve Amiga dergilerinden bahsettim ve kendisini bilgilendirdim. Kendisi bana teşekkür etti ve yazısının son halini bana göstereceğini vs. söyledi. Yazının son halini göremedim, zaten kısa süre sonra da bu olayı unuttum... Ta ki 2007 başlarında bu ansiklopedinin piyasaya çıktığını öğrenene dek. Hemen Beşiktaş'a koştum (aslında otobüsle gittim) ve orada Bilişim Ansiklopedisi'ni buldum. Evet dostlar, size şunu gururla söyleyebilirim ki, sadecebirmuze.com'da gördüğünüz çoğu Commodore ve Amiga dergisi, bugün 1200 sayfalık Türkiye Bilişim Ansiklopedisi'nde ölümsüzleşmiş durumda. Bunu düşündükçe istemeden yüzümde bir gülümseme beliriyor.

"Türkiye Bilişim Basını" başlığı, kendi deyişiyle "bilgisayar ve bilgi teknolojilerini ana konu olarak işleyen, bağımsız (dergi/gazete eki olmayan) satılan/dağıtılan ve profesyonel yayın düzeyine ulaşan süreli Türkçe yayınları" anlatıyor. Birkaç tabloyla beraber 5 sayfa süren makale, kendi içinde şu başlıklara ayrılmış:

1- 1984 Öncesi: Yayıncılığın destek olarak kullanılması
2- 1984-1989: Kişisel bilgisayarlara yönelik yayıncılığın başlaması
3- 1989-1992: Profesyonel bilgisayar yayıncılığı ve uluslararası işbirliklerinin başlaması
4- 1992: Yayınlarda uzmanlaşma
5- 1993-1995: Uluslararası işbirliklerinin artması ve yayıncılık kuruluşlarının bilgisayar yayıncılığına girmesi
6- 1995-1998: Yoğun rekabet ve internet
7- 1998-2001: Gelenler, gidenler
8- 2001 krizi ve yayınlarda azalma
9- Bilişim basınında darboğaz sürüyor
10- Bilişim basınında elektronik yayıncılık
11- Diğer bilişim yayınları
12- Ekler
13- Bilgisayar oyun dergileri

Benim verdiğim bilgiler doğrultusunda bahsedilen Commodore ve Amiga dergileri hakkındaki yazılar da şöyle:

2- 1984-1989: Kişisel bilgisayarlara yönelik yayıncılığın başlaması

(...)
"Teleteknik A.Ş. tarafından satışa sunulan Commodore 64 ve Amiga bilgisayarları özellikle gençlik kesiminde büyük ilgi gördü. Teleteknik, 1985 yılında Commodore Haberler (7 sayı1 çıktıktan sonra Commodore adı ile yayına devam etti) bayi kanalıyla satılan2 ve belli markaya yönelik ilk dergi oldu. Atari bilgisayarının Türkiye distribütörü Elektrometa A.Ş., 1986 yılında Atari Bilgisayar Dergisi'ni yayınladı. Bu dergiler kendi markalarıyla ilgili teknik bilgilerin yanı sıra oyun tanıtımları yaptı."

5- 1993-1995: Uluslararası işbirliklerinin artması ve yayıncılık kuruluşlarının bilgisayar yayıncılığına girmesi

(...)
"Commodore-Amiga bilgisayarlarının Türkiye distribütörü Teleteknik A.Ş., 1992 yılı sonunda piyasadan çekilince3 bu markaya yönelik yayınlar sona erdi. Bu yayınların çalışanları biraraya gelerek 1993 yılında Amiga Dergisi'ni çıkarmaya başladılar. Bu dergi 12 sayı yayınlandı. Konu meraklısı gençler tarafından değişik dönemlerde yayınlanan dergiler; MegAmiga (1995 Haziran-Aralık), Amiga Show (1996 Eylül-Ekim), Survivor Amiga (1997 Temmuz-Ekim) kısa ömürlü oldu. Halen C64 Türkiye adlı yayın internet üzerinden yayınını sürdürüyor4."

6- 1995-1998: Yoğun rekabet ve internet

(...)
"Kamer Yayıncılık tarafından yayınlanan Gameshow (Mart 1995-Ekim 2001) 66 sayı yayınlanan5 ve ekler veren en kapsamlı oyun dergisi6 oldu."

Ayrıca makalenin sonunda Yazılı/Baskılı Bilişim Yayınları listesinde aşağıdaki dergilere yer verilmiş:

Amiga Dergisi			Moda Bilgisayar Sistemleri
Amiga Dünyası			Biyat Bilgisayar Yayıncılık
Atari Bilgisayar Dergisi	Elektrometa A.Ş.
Commodore Haberler		Teleteknik A.Ş.
Commodore			Teleteknik A.Ş.
Commodore Amiga			Teleteknik A.Ş.

Dikkat ettiyseniz bazı ufak tefek hatalar ve eksikler mevcut durumda. Örneğin o zamanlar haberim olmadığı için Sizin Amstrad ve MSX Bilgisayar Dergisi gibi dergiler maalesef Türkiye Bilişim Ansiklopedisi'nde yer alamadı. Ya da Abdurrahman Pala'nın dediğine göre 8642'ye ulaşan tirajıyla o zaman için sektörel bazda bir rekor kıran 64'ler dergisi de (Müzeyyen Hanım'a iletmeme rağmen) nedense bu ansiklopedide kendine yer bulamamış. Ancak her şeye rağmen severek okuduğum bu dergilerin (en azından çoğunun) ilk kez böylesine ciddi bir ansiklopediye girmesini ve makale içinde hatırı sayılı bir yer elde etmesini sağlamış bulunmaktayım. Mutluyum, gururluyum!

Sözün özü, aşağıdaki dergiler Türkiye Bilişim Ansiklopedisi'nde kendine yer buldu:

Commodore Haberler
Commodore
Atari Bilgisayar Dergisi
Amiga Dünyası
Commodore Amiga
Amiga Dergisi
GameShow
MegAmiga
Amiga Show
Survivor Amiga
C64 Türkiye

Türkiye Bilişim Ansiklopedisi hakkında daha ayrıntılı bilgi için aşağıdaki linklere bakabilirsiniz:
http://www.papatya.gen.tr/Turkiye_Bilisim_Ansiklopedisi.htm
http://www.tbv.org.tr

Notlar:
1 Makale yazarına 7 sayı çıktığını söylediğim bu derginin, aslında 8 sayı çıkmış olduğunu sonradan öğrendim. Benden kaynaklanan bir hata.
2 Burada "bayi kanalıyla satılan" deniyor ama Commodore Haberler dergisi abonelere ücretsiz gönderiliyormuş. O cümleyi yazar kendisi eklemiş olmalı.
3 Teleteknik'in piyasadan hangi yıl çekildiğini bilmiyorum, dolayısıyla bu bilginin doğruluğundan emin değilim.
4 Bu makale yazıldığı sırada C64 Türkiye dergisi hâlâ yayımlanmaktaydı.
5 GameShow aslında 1995-1998 ve 1999-2001 yılları arasında iki dönem yayımlanmış ve (Ekim 2001 tarihli son sayısının üzerinde 64 yazmasına rağmen) toplamda 65 sayı çıkmıştır. Yazıdaki 66 sayısı benim hatam.
6 Çok iddialı olmuş ama bu cümleyi ben yazmadım :)


İlk yayımlanma tarihi: 31 Mart 2007
Düzenlenme tarihleri: 24 Mart 2020, 26 Şubat 2011